De Trambaan, uw volgende halte?
Als de directie van de succesvolle Waterlandse Tram indertijd de beste plek had mogen aanwijzen voor de bouw van hun huizen, was het hier geweest. Een ideale plek op het baanvak, naast de Zesstedenvaart én direct tegenover de oude dorpskern. En ook nog eens naast het Tramstation (dat er nog altijd – nu woonhuis – staat), met een verrukkelijk uitzicht over het veenweidegebied.
Het kwam er helaas niet van. De snelle bus won het van de tram. Maar 60 jaar na het opdoeken van de tramlijn gaat het monumentale Broek in Waterland toch weer een stukje uitbreiden.
Bouwen ‘op z’n Broeks’
Water, groen en ruimte blijven natuurlijk de oer-Hollandse thema’s in Waterland. De nieuwe woningen op De Trambaan worden straks doorsneden en omringd door sfeervolle waterpartijen.
De Trambaan ligt vis-à-vis de oude dorpskern, gescheiden door een trekvaart en de N247. De inrichting van het openbaar gebied gebeurt onder architectuur. Lantaarns, bestrating, water en groen sluiten qua atmosfeer wondermooi aan bij het oude Broek in Waterland, door de bewoners liefkozend ‘Broek’ genoemd.
Ruime percelen per huis
De Trambaan bestaat uit drie rechthoekige percelen, met toegang aan de Eilandweg. Via twee dwarsstraten rijd je zo je woonwijkje binnen. In de punt van de rechthoek staan drie boerderijachtige gebouwen, die ruimte bieden aan een aantal appartementen en rijenwoningen (vallen buiten deze brochure). Aan weerszijden van de punt verrijzen 4 vrijstaande en 12 half vrijstaande woningen in Waterlandse stijl. De woningen hebben een parkeerplaats op eigen erf. De opzet van De Trambaan ademt luxe en ruimte. De huizen staan op mooie kavels van minimaal 250 m2 en alle woningen zijn minimaal 200 m2 groot (bruto vloer oppervlakte).
Locatie
De Trambaan ligt in een landelijk gebied dat zich als een puzzelstuk in de bebouwde kom van Broek in Waterland voegt. Rijdende vanuit het noorden over de provinciale weg kijk je er zo op uit. Komende vanuit Amsterdam, het zuiden, werkt de beplanting tussen de weg en de trekvaart als een groen scherm. Vanaf de Eilandweg aan de oostkant van de trekvaart is De Trambaan goed zichtbaar en uitstekend bereikbaar. De entree komt hier. Op de historische plaats waar het voormalige stoomtramtracé op het dijklichaam nog goed herkenbaar is.
Grasland, slootjes en uitzicht
Een van de grootste pluspunten van De Trambaan is het ruime doorzicht, parallel aan de trekvaart. De nieuwe bewoners worden getrakteerd op een panorama van open grasland, doorsneden met bloemrijke sloten.
Het Bestemmingsplan beschrijft plechtig: ‘De aanliggende bebouwingsstructuur is kleinschalig en besloten van aard, met een overwegend fijne korrelstructuur van water, groen, ontsluiting en bebouwing.’ Voor de goede verstaander: het gaat hier over de 17de-eeuwse dorpskern van het oude ‘Broek’.
Historie Waterlandse tram
Op 13 december 1888 kwam de eerste, Noord-Hollandse lijn in dienst: een stoomtram van Amsterdam-Noord naar Edam. De Waterlandse tram. De lijn werd uitgebreid met Purmerend en Volendam en in 1932 geëlektrificeerd. Als aansluiting op de tram voer over het IJ een ‘heen en weer-bootje’ vanaf het Amsterdamse Centraal Station naar het tramstation. De Waterlandse tram speelde een mooie rol bij het opkomend toerisme in de streek. Dagtochten, gecombineerde boot-tram rondritten Amsterdam-Volendam-Marken, waren ’s zomers behoorlijk in trek. De populaire The Ramblers maakten er zelfs een hitsong over: “In de superluxe restauratiewagen/zit je in de zachte kussens heel verwend/’t is het boemeltje van Purmerend”.
In 1949 viel het doek voor de tramlijn Amsterdam-Purmerend en in 1956 moest ook Amsterdam-Volendam eraan geloven. De bus had gewonnen. Op de plaats van het tramstation in Amsterdam-Noord werd later de toegang tot de IJtunnel gebouwd. Van de tramlijnen zelf zijn nog enkele zaken bewaard gebleven. Voor het Centraal Station in Amsterdam staat nog altijd het NZH-Koffiehuis, het beginpunt van de lijndienst, nu deels in gebruik door het GVB. Op de plaats van het afgebroken stationsgebouw in Purmerend verrees in dezelfde stijl het Busstation Purmerend Tramplein van (tegenwoordig) Arriva. Het tramstation in Broek in Waterland staat er nog. In de omgeving zijn de restanten van trambruggetjes terug te vinden.